Stichting Presentie biedt u hierbij het essay ‘Een precair bestaan’ aan van Andries Baart. Hij schreef deze tekst oorspronkelijk voor het nieuwe presentieboek dat in 2024 zal uitkomen. Ze bleek echter in de voorbije maanden waarin Nederland naar de stembus ging, sterk aan actualiteitswaarde te winnen. Deels doordat in de verkiezingsprogramma’s bestaanszekerheid een belangrijk thema was, deels doordat de voor velen toch onverwachte verkiezingsuitslag werd toegeschreven aan een diep gevoel van miskenning onder burgers. Tegelijk is deze tekst ook een actualisering van wat in een theorie van de presentie een ‘multi-dimensionele armoede-opvatting conform een participatief-experiëntieel discours’ werd genoemd, kortom ‘sociale overbodigheid’. Ten opzichte van die opvatting wordt een dimensie toegevoegd, namelijk die van fysieke gezondheid – overigens niet altijd even scherp te onderscheiden van mentale gezondheid.
Aan het eind van dit essay pleit Andries voor een kritische discoursanalyse van het beleid en van ons eigen spreken en denken over zorg en welzijn: hoe wordt daarin gesproken over mensen en hun lichamelijkheid, kwetsbaarheid, relationaliteit, verlangen, gewoonten en zin? Zijn dat beleid, dat spreken en denken naar de menselijke maat? Gericht op mensen van vlees en bloed – zoals wij vandaag de dag te leven hebben, in tijden waarin onzekerheid, risico’s en gevoelens van bedreiging en miskenning gemeengoed lijken te zijn? Pas dan kan er immers uitzicht zijn op een herbergzame samenleving…
