Ik ben van slag. Op mijn eigen thuiswerkeiland word ik heen en weer geslingerd tussen ‘overdrijven we niet een beetje’ en ‘nemen we het wel serieus genoeg’? Als ik uitzoom, denk ik het eerste, als ik inzoom het tweede. We leggen massaal en doorgaans gewillig het openbare leven plat en de economie komt (gedeeltelijk) krakend tot stilstand. Tegelijkertijd gaat in veel gevallen het leven toch min of meer gewoon door, soms zelfs in aangenaam ‘afgeslankte’ vorm. Er ontstaan allerlei creatieve initiatieven om elkaar een hart onder de riem te steken en in contact te blijven. Aan meer of minder geslaagde filmpjes, plaatjes en tweetjes geen gebrek.
Berichten in de media en uit de zorgorganisaties waarmee wij samenwerken, dwingen me echter om onder ogen te zien wat een menselijk drama zich afspeelt. Wekenlang zwaar ziek zijn, eenzaam doodgaan, alleen de allerallernaasten om een graf, in isolatie op een kamertje zitten zonder je vertrouwde ankerpunten, op jezelf teruggeworpen zijn in onzekerheid terwijl je van jezelf al verward bent, het is allemaal niet opwekkend. En wat te denken van al die zorgverleners die zich een slag in de rondte werken en tegelijkertijd moeten dealen met al dat persoonlijk lijden?
Nee, we kunnen niet doen alsof het wel meevalt. We hebben hier van doen met een mega-opgave in de zorg die ons onverwacht overspoelt. Dat vraagt van iedereen, ook diegenen die zich nu nog op veilige afstand wanen, optimale medewerking en onderwerping aan de voorgeschreven maatregelen om zoveel mogelijk mensen dit leed te besparen.
Maar tegelijk vraag ik mij soms juist af als ik inzoom, of we het niet overdrijven. Niet om de grote druk op het zorgsysteem te bagatelliseren, maar omdat ik mij zorgen maak over de gigantische impact van maatregelen voor de meest kwetsbare mensen. Kinderen die niet meer bij hun dementerende moeder mogen zijn, mensen die eenzaam en alleen hun angsten moeten zien te beteugelen, structuur en strohalmen in het dagelijks leven die wegvallen, mensen die dood moeten gaan zonder dierbaren om hen heen… En is er ook zoveel indirect leed dat zich vaak wat meer buiten het directe gezichtsveld afspeelt: daklozen die zonder opvang, maar ook zonder wc en koffieoplaadpunt de dag door moeten zien te komen, vluchtelingen die aan de poort geweigerd worden, de dreigende toename van huiselijk geweld in overbelaste gezinnen en ga zo maar door.
De gevolgen van het op grote schaal ‘sociale afstand houden’ zijn voor veel mensen hartverscheurend. Is dat wat het is? Kunnen we dat verdragen? Moeten we dat willen verdragen? Ik weet het niet. Maar ik weet wel dat we elkaar moeten helpen om deze vragen te durven stellen. Ook nu. Juist nu. Om met elkaar te zoeken naar mogelijke manieren van doen die zowel in epidemiologische als menselijke zin ‘verstandig´ zijn en ons de menselijke maat niet doen verliezen.
Ook in de Stichting Presentie bezinnen we ons op wat ons nu te doen staat. We willen graag ondersteuning bieden aan diegenen die zich inzetten voor goede zorg en hulp. Daarvoor bieden we onze expertise aan. Wie behoefte heeft aan ruimte om op adem te komen of even stil te staan om te reflecteren in deze hectische tijden, kan contact met ons opnemen om te kijken wat wij kunnen betekenen.
Daarnaast proberen wij vanaf heden (30 maart 2020) drie keer per week (op maandag, woensdag en vrijdag) een item te plaatsen onder de noemer presentie in coronatijd. We zullen op allerlei manieren, zoals met columns, filmpjes, kennisdossiertjes, proberen u een hart onder de riem te steken, te inspireren om ook in deze hectische tijden ruimte te maken voor reflectie en u te voorzien van inhoudelijke voeding op het gebied van presentie. Waar mogelijk zullen we een verbinding maken met de actuele opgaven waarvoor de coronapraktijk ons stelt. We proberen uit te zoeken hoe presentie kan helpen om in deze verwarrende tijden op koers te blijven, op zoek naar wat hier en nu ‘het goede’ kan zijn.
Hou hiervoor onze website (www.presentie.nl), de nieuwsbrief (gratis aanmelden via de website) en onze LinkedIn-pagina in de gaten!
We wensen u veel moed, gezondheid, uithoudingsvermogen en hopelijk ook voldoening toe.
Marjanneke Ouwerkerk, directeur Stichting Presentie