Wetenschappelijk onderzoek
De onderzoeksafdeling van Stichting Presentie verricht zowel conceptueel als empirisch onderzoek, meestal in wisselwerking met elkaar. We combineren verschillende onderzoeksmethoden, al naar gelang van de onderzoeksvraag en het beschikbare empirisch materiaal. Binnen de presentie hebben we een voorliefde voor kwalitatieve vormen van onderzoek, waar we intussen een bijzondere expertise in opbouwden. De verschillende soorten kwalitatief onderzoek hebben betrekking op:
- grondslagenonderzoek en hoogwaardig kwalitatief-empirisch onderzoek. Met name vormen van abductief theorievormend onderzoek, fenomenologisch onderzoek en onderzoek op basis van practice theory.
- verschillende domeinen van zorg en welzijn
- theorievorming (presentietheorie / zorgethiek, kwetsbaarheid, professionalisering en kwaliteit)
- maatschappelijke relevantie en bruikbaarheid, in het bijzonder met het oog op kwetsbare groepen
- gevoeligheid voor de politiek-ethische aspecten van een onderzoeksveld of specifieke problematiek.
Om de presentietheorie en de presentiebenadering verder door te ontwikkelen, doen we zowel onderzoek op epistemologisch niveau en grondslagen(onderzoek), als empirisch onderzoek in praktijken van zorg en welzijn, onder professionals en vrijwilligers. De laatste 10 jaar heeft de ontwikkeling van de presentietheorie veel baat gehad bij de (internationale) verbinding met de zorgethiek (care ethics / éthique du care / Ethik der Achtsamkeit).
We zoeken altijd aansluiting bij praktijken en bij verwante onderzoekers. Tegelijk streven we ernaar een eigen, aanvullend geluid te laten horen, zowel met betrekking tot de theorie(vorming) en (zorg)ethiek, als met betrekking tot de kwalitatieve, fenomenologische en discoursanalytische onderzoeksmethodologie. In ons onderzoek willen we graag bijdragen aan politiek-ethische en inductieve theorievorming over goede zorg, uitgaande van de alledaagse complexiteit van moderne zorgverlening. Daarnaast zijn we ons, ook in het onderzoek, steeds meer gaan bezighouden met organisatievraagstukken: presentie doet zich immers steeds ‘ingebed’ voor en is niet los verkrijgbaar.
Het onderzoekswerk is ingebed in:
- het praktijkwerk van Stichting Presentie
- Internationaal zorgethisch onderzoeksnetwerk (met deelnemers werkzaam aan universiteiten, hogescholen en maatschappelijke organisaties), getiteld Critical Ethics of Care (CEC), met verbindingen naar Italië, Frankrijk, Oostenrijk, Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Tsjechië, België, Nederland, Noorwegen etc., met een eigen website (https://ethicsofcare.org) en verbinding met de boekenreeks ‘Ethics of Care’ van Peeters Publishers (https://www.peeters-leuven.be/search_results.php?series=%22ETHICS+OF+CARE%22&lang=en&exact=true).
- het Zorgethisch Lab sTimul in Vlaanderen: https://www.vives.be/nl/stimul
- North-West University in Zuid-Afrika en in het bijzonder het programma ‘Caring Presence’ (https://caringpresence.co.za/wpchappsmobi/ en YouTube-kanaal: https://www.youtube.com/channel/UCvyiRSMmpeANaXcn_Umz-Vg).
- The Oxford Institute of Population Ageing: https://www.ageing.ox.ac.uk/events/view/206
